منظور از اندوخته در حسابداری چیست؟
اندوخته بخشی از سود خالص هر شرکت است که به دلیل الزامات قانونی، تصمیمات هیئت مدیره یا مجامع عمومی شرکتها، برنامههای توسعه شرکت و … کنار گذاشته میشود. با کنار گذاشتن سود خالص عملا سود قابل تقسیم کمتری بین سهامداران توزیع شده و جلوی خروج منابع از شرکت گرفته میشود و باعث می‌گردد طلبکاران اطمینان بیشتری به وصول مطالبات خود داشته باشند. برای درک بهتر اندوخته، تعریف سود خالص و سود قابل تقسیم را که در قانون تجارت کشور وجود دارد مشاهده میکنید:
تعریف سود خالص (ماده ۲۳۷ قانون تجارت): سودخالص شرکت در هر سال مالی عبارتست ازدرآمدحاصل در همان سال مالی منهای کلیه هزینه هاو استهلاکات وذخیره ها
تعریف سود قابل تقسیم (ماده ۲۳۹ قانون تجارت): سودقابل تقسیم عبارتست ازسودخالص سال مالی شرکت منهای زیانهای سالهای مالی قبل واندوخته قانونی مذکوره در ماده ۲۳۸وسایر اندوخته های اختیاری بعلاوه سودقابل تقسیم سالهای قبل که تقسیم نشده است.
انواع اندوختهها:
اندوختهها به طور کلی به دو دسته اجباری و اختیاری تقسیم میشوند. اندوخته اجباری اندوختهای است که بر اساس الزام قانون تجارت باید در نظر گرفته شود و در نظر نگرفتن آن غیر قانونی است. اما در نظر گرفتن سایر اندوختهها فارغ از اینکه چه نوع اندوخته ای هستند اجبار و الزام قانونی ندارد و افراد با تصمیم یا اختیارات خود آن را در نظر میگیرند. در نظر نگرفتن این نوع اندوخته مشکل قانونی ایجاد نمیکند.
۱- اندوخته اجباری:
تنها اندوختهای که در این دسته قرار میگیرد اندوخته قانونی است. دلیل اجباری بودن این اندوخته ذکر آن در ماده ۱۴۰ قانون تجارت کشور است. بر اساس ماده ۱۴۰ قانون تجارت هیئت مدیره مکلف است هرسال یک بیستم از سودخالص شرکت رابعنوان اندوخته قانونی موضوع نماید. مواردی که باید در مورد اندوخته قانونی در نظر گرفته شود به شرح زیر است:
الف- در نظر گرفتن اندوخته قانونی در صورت وجود سود خالص اجباری است
ب- پس از اینکه مبلغ اندوخته قانونی به یک دهم سرمایه شرکت (۱۰%) رسید در نظر گرفتن آن اختیاری است
پ- در صورت افزایش سرمایه شرکت، باید تا رسیدن مقدار اندوخته به ۱۰% سرمایه جدید، اندوخته قانونی در هر سال در نظر گرفته شود
ت- انتقال اندوخته قانونی به سرمایه ممنوع است
ث- هر تصمیمی که بر خلاف ماده ۱۴۰ قانون تجارت گرفته شود باطل است
ج- در قانون محدودیتی بابت زمینه مصرف اندوخته قانونی وجود ندارد و شرکت می تواند برای فعالیتهای متفاوتی از آن استفاده کند.
۲- اندوختههای اختیاری:
تمام اندوختههای دیگر به دلیل اینکه اجبار و الزام قانونی برای در نظر گرفتن آن وجود ندارد و فقط بر اساس تصمیمات اشخاص در نظر گرفته میشود در این گروه قرار میگیرد. البته ممکن است این تقسیم بندی در منابع دیگر وجود نداشته باشد. برخی از مهمترین اندوختههایی که وجود دارد به شرح زیر است:
۲-۱- اندوخته احتیاطی: این نوع اندوخته با پیش بینی موارد احتمالی در آینده کنار گذاشته میشود. این اندوخته محدودیت مشخصی ندارد و مجمع عمومی شرکت میتواند مقدار آن را تعیین کند.
۲-۲- اندوخته توسعه و تکمیل: این اندوخته با هدف گسترش فعالیتهای شرکتها در نظر گرفته میشود. مواردی مانند خرید تجهیزات تولید و … را میتوان از اهداف کنار گذاشتن این اندوخته در نظر گرفت.
۲-۳- سایر انواع اندوخته: اندوختههای دیگری هم وجود دارند که شرکتها آن را در نظر میگیرند.
13 دیدگاه
یاس
بسیار عالی..با زبانی روان . ساده و قابل فهم توضیح داده شده است. از اینکه معلومات خود را به اشتراک می گذارید خیلی سپاسگزارم.
سعید قنبری دمساز
سلام خدمت شما. از اینکه نظرتان را اعلام کردید از شما سپاسگزارم و خوشحالم که از مطالب ارائه شده رضایت دارید. امیدوارم بتوانم با ارائه مطالب بیشتر در خدمت شما و دوستان گرامی باشم. موفق و تندرست باشید.
ثنا جدیری
واقعا خیلی مفهومی توضیح دادین من هرچی کتاب خوندم هیچ جایی اینطوری توضیح ندادن ممنونم از به اشتراک گذاری اطلاعاتتون
سعید قنبری دمساز
سلام خدمت شما. واقعا از شما و سایر دوستانی که نظر خود را درباره مطالب سایت اعلام می کنند سپاسگزارم و خوشحالم که از مطلب ارائه شده رضایت دارید. شاد و موفق باشید.
mahdimarjani68
سلام خدمت استادان بزرگوار
ازشما بزرگواران تشکرمیکنم خیلی خیلی عالی ومفید بود
زارعی
سلام و وقت بخیر جناب قنبری
بی نهایت سپاس از شما از اینکه مطالب خوبی رو درسایت قرار می دهید
کاملا مفید هستن
سعید قنبری دمساز
سلام خدمت شما. از پیام پر از انرژی شما سپاسگزارم و خوشحالم که مطالب ارائه شده برای شما مفید بوده است.امیدوارم همیشه موفق باشید.
hamid
دلیل اینکه شرکتها اندوخته قانونی دارن چیست کارایی اون چیه
سعید قنبری دمساز
درود بر شما
اندوخته قانونی در حقیقت بخشی از سود شرکت است که جهت جلوگیری از خروج منابع شرکت در این سرفصل ثبت می شود.
مهدی
سلام
سوالی که ذهنمو مشغول کرده اینه که چه شرکت هایی ملزم به شناسایی اندوخته قانونی میباشند؟
سعید قنبری دمساز
سلام خدمت شما
در متن قانون شرکت خاصی در این مورد مشتثنی نشده و تمام شرکت ها اعم از سهامی خاص، سهامی عام، مسئولیت محدود و … مکلف به شناسایی اندوخته قانونی هستند.
موفق باشید
ناشناس
سلام مطالب بسیار مفید بودن و خوب توضیح داده شده بود از شما بابت زحمات نشر علوم مالی کمال تشکر را دارم
سعید قنبری دمساز
سلام و تشکر از اینکه اعلام نظر فرمودید. خوشحالم که از مطالب رضایت دارید. موفق باشید.