قرارداد کار چیست و شرایط و ضوابط آن چگونه است؟

قانون کار کشور، مرجعی است که اصول و ضوابط مرتبط با قرارداد کار در آن ذکر شده است. طبق ماده 1 قانون کار کشور کلیه کارفرمایان، کارگران، کارگاهها، موسسات تولیدي، صنعتی، خدماتی و کشاورزي مکلف به تبعیت از  قانون و ضوابط تعیین شده در آن می باشند. در این مقاله سایت تخصصی آموزش حسابداری حساب آموز به موضوع قرارداد کار میپردازیم:

قرارداد کار چیست؟

رابطه بین کارگر و کارفرما مطابق قانون مذکور در صورت انعقاد قرارداد بین کارگر و کارفرما رسمیت می یابد. بر اساس ماده 7 ، قرارداد کار عبارتست از قرارداد کتبی یا شفاهی که به موجب آن کارگر در قبال دریافت حق السعی، کاري را براي مدت موقت یا مدت غیرموقت براي کارفرما انجام میدهد.

همانطور که در این تعریف مشاهده نمودید قرارداد کار به صورت کتبی و شفاهی قابل انجام می باشد و از نظر اعتبار تفاوتی با هم ندارند. مهم ترین موردی که درباره قرارداد شفاهی باید در نظر گرفته شود، این است که در صورت بروز مشکل برای کارگر و یا بروز اختلاف بین کارگر و کارفرما باید این رابطه از طریق مدارک و دلایل قابل قبول اثبات شود. مورد دیگر این است که قرارداد کاری بین دو نفر میتواند بین شخص حقوقی با حقیقی یا شخص حقیقی با شخص حقیقی یکی به عنوان کارفرما و دیگری به عنوان کارگر (کارمند) منعقد شود.

تعاریف مرتبط با قرارداد:

این تعاریف مطابق قوانین کار بوده و در متن قانون کار موجود می باشد:

کارگر از لحاظ این قانون کسی است که به هر عنوان در مقابل دریافت حق السعی اعم از مزد، حقوق، سهم سود و سایر مزایا به درخواست کارفرما کار میکند.

کارفرما شخصی است حقیقی یا حقوقی که کارگر به درخواست و به حساب او در مقابل دریافت حق السعی کار میکند.

کارگاه محلی است که کارگر به درخواست کارفرما یا نماینده او در آنجا کار میکند، از قبیل موسسات صنعتی، کشاورزي، معدنی، ساختمانی، ترابري، مسافربري، خدماتی، تجاري، تولیدي، اماکن عمومی و امثال آنها

اطلاعاتی که باید در قرارداد کار مشخص شود: 

در قرارداد کار علاوه بر مشخصات دقیق طرفین، موارد زیر هم باید موجود باشد:

 الف– نوع کار یا حرفه یا وظیفه اي که کارگر باید به آن اشتغال یابد

. ب – حقوق یا مزد مبنا و لواحق آن

ج – ساعات کار، تعطیلات و مرخصیها

د– محل انجام کار

 ه – تاریخ انعقاد قرارداد

و– مدت قرارداد، چنانچه کار براي مدت معین باشد.

 ز– موارد دیگري که عرف و عادت شغل یا محل، ایجاب نماید.

شرایط صحت قرارداد کار:

رعایت شرایط زیر در قرارداد کار  الزامی می باشد و در صورت عدم رعایت موارد زیر قرارداد صحیح نمی باشد :

 الف– مشروعیت مورد قرارداد

 ب – معین بودن موضوع قرارداد

 پ – عدم ممنوعیت قانونی و شرعی طرفین در تصرف اموال یا انجام کار مورد نظر.

نکات مهم در خصوص قرارداد کار:

در قرارداد بین کارگر و کارفرما نباید براي کارگر مزایائی کمتر از امتیازات مقرر در قانون کار منظورشود.

مدیران و مسئولان و به طور عموم کلیه کسانیکه عهده دار اداره کار کارگاه هستند نماینده کارفرما محسوب میشوند و کارفرما مسئول کلیه تعهداتی است که نمایندگان مذکور در قبال کارگر به عهده میگیرند. در صورتیکه نماینده کارفرما خارج از اختیارات خود تعهدي بنماید و کارفرما آن را نپذیرد در مقابل کارفرما ضامن است.

کلیه کارگران، کارفرمایان، نمایندگان آنان و کارآموزان و نیز کارگاهها مشمول مقررات این قانون میباشند.

اصل برصحت کلیه قراردادهاي کار است، مگر آنکه بطلان آنها در مراجع ذیصلاح به اثبات برسد

در مواردیکه قرارداد کار کتبی باشد قرارداد در چهار نسخه تنظیم میگردد که یکنسخه از آن به اداره کار محل ویک نسخه نزد کارگر و یک نسخه نزد کارفرما و نسخه دیگر در اختیار شوراي اسلامی کار و در کارگاههاي فاقد شورا در اختیار نماینده کارگرقرار میگیرد.

هر نوع تغییر حقوقی در وضع مالکیت کارگاه، از قبیل فروش یا انتقال به هر شکل، تغییر نوع تولید، ادغام درموسسه دیگر، ملی شدن کارگاه، فوت مالک و امثال اینها، در رابطه قراردادي کارگرانی که قراردادشان قطعیت یافته است موثر نمیباشد و کارفرماي  جدید، قائم مقام تعهدات و حقوق کارفرماي سابق خواهد بود.

طرفین میتوانند با توافق یکدیگر مدتی را به نام دوره آزمایشی کار تعیین نمایند. در خلال این دوره هریکاز طرفین حق دارد، بدون اخطار قبلی و بی آنکه الزام به پرداخت خسارت داشته باشد، رابطه کار را قطع نماید.