سند حسابداری و انواع آن

سند حسابداری چیست؟

سند حسابداری فرمی است که برای ثبت رویدادهای مالی در سیستم حسابداری، از آن استفاده می‎شود و به دو صورت دستی و کامپیوتری موجود می باشد.

در نوع دستی آن که در حال حاضر کاربرد بسیار کمی دارد ابتدا سند خام، چاپ و پس از آن به صورت دستی نوشته می شد. ولی در سیستم های کامپیوتری، فرم خام آن توسط کامپیوتر نمایش داده می شود و سپس با استفاده از کامپیوتر،اطلاعات سند وارد می شود.

نمونه سند حسابداری دستی و کامپیوتری:

نمونه سند حسابداری دستی

نمونه سند حسابداری کامپیوتری

همانطور که در تصاویر فوق مشاهده می کنید اطلاعات زیر در هر دو نوع سند حسابداری موجود می باشد:

1. – شماره سند
2. – تاریخ سند
3. – عنوان برگه که در این مورد “سند حسابداری” می باشد
4. – ستون شرح برای درج نام حساب
5. – ستون جز برای ثبت گردش حساب های معین و یا حساب های جز
6. – ستون بدهکار و ستون بستانکار
7. – ردیف جمع مبالغ

و در نهایت محلی برای ثبت مشخصات تکمیل کنندگان و تایید کنندگان سند حسابداری. البته ممکن است اطلاعات بیشتری از قبیل یادداشت های توضیحی، تعداد اسناد پیوست سند، مرحله تنظیم سند و …  نیز در برخی نرم افزار ها در نظر گرفته شده باشد.

انواع سند حسابداری با توجه به تعداد آرتیکل آن:

آرتیکل حسابداری چیست؟

هر سند از تعدادی ردیف تشکیل شده که در هر ردیف یک حساب ها بدهکار و یا بستانکار شده است. به هر یک از این ردیف ها، آرتیکل یا آرتیکل حسابداری گفته می شود. با توجه به تعداد آرتیکل ها ی ثبت شده در هر سند، دونوع سند حسابداری تعریف می شود: سند ساده، سند مرکب

سند حسابداری ساده:

سند ساده دارای فقط دو آرتیکل یعنی یک آرتیکل در سمت بدهکار و یک آرتیکل در سمت بستانکار می باشد:

سند حسابداری مرکب:

سند مرکب سندی است که تعداد آرتیک های آن از دو مورد بیشتر است. انواع این آرتیکل به شرح زیر است:

الف-  یک آرتیکل در سمت بدهکار سند حسابداری و بیش از یک آرتیکل در بخش بستانکار سند حسابداری مطابق شکل زیر:

سند فوق نشان دهنده رویدادهای زیر می باشد:

فروش نقدی به مبلغ 7/000/000 ریال

دریافت نقدی از مشتریان به مبلغ 3/000/000 ریال

ب- بیش از یک آرتیکل در سمت راست سند حسابداری و تنها یک آرتیکل در سمت بستانکار سند حسابداری مطابق شکل زیر:

سند حسابداری فوق نشان دهنده مبلغ 10/500/000 ریال فروش به شرح زیر است:

فروش نقدی به مبلغ 10/000/000 ریال

فروش نسیه به مبلغ  500/000 ریال

ج- بیش از یک آرتیکل در سمت بدهکار و بیش از یک آرتیکل در سمت بستانکار مانند شکل زیر:

سند حسابداری فوق نشان دهنده رویدادهای مالی زیر می باشد:

فروش به مبلغ 21/500/000 ریال شامل 10/000/000 ریال فروش نقدی و 11/500/000 ریال فروش نسیه

پرداخت هزینه حقوق به مبلغ 13/000/000 ریال به صورت نقدی

خرید مواد و کالا به مبلغ 23/000/000 ریال به صورت نسیه

 توجه داشته باشید که در تمام انواع اسناد فوق جمع طرف بدهکار و بستانکار باید با هم برابر باشد.

برخی مزیت های ثبت سند مرکب:

کاهش تعداد اسناد حسابداری به صورتی که می توان تمام رویدادهای یک روز را در یک سند روزانه ثبت نمود.

صرفه جویی در مصرف کاغذ (قابل توجه علاقمندان به محیط زیست)

معایب ثبت سند مرکب:

در صورت ثبت دستی در نرم افزارها، تحلیل و ثبت رویداد ها به راحتی ثبت های ساده نیست.