نحوه ثبت اسناد پرداختنی
اسناد پرداختنی چیست؟
اسناد پرداختنی به صورت ساده به چک های صادره از حساب بانکی افراد یا شرکت ها در وجه سایرین گفته میشود. پرداخت این اسناد می تواند به دلیل پیش پرداخت، پرداخت اجاره، پرداخت مالیات، خرید مواد و کالا انجام شود. حالتی که شخص بابت بدهی خود هیچ سندی به طلبکار تحویل نمیدهد حساب پرداختنی نامیده میشود.
ماهیت اسناد پرداختنی:
اسناد پرداختنی و حسابهای پرداختنی جر بدهیهای هر واحد تجاری آن میباشد و با توجه به اینکه بدهیها دارای ماهیت بستانکار میباشند این حسابها هم دارای ماهیت بستانکار میباشند.
ماهیت حسابها به صورت کامل در اینجا توضیح داده شده است
نحوه ثبت اسناد پرداختنی:
ما در مقاله “ثبت حسابداری اسناد دریافتنی” درباره اسناد دریافتنی و روش ثبت آن ها در دفتر فروشنده مطالبی را ارائه دادیم و در این مقاله نیز قصد داریم درباره نحوه ثبت اسناد پرداختنی در دفتر خریدار توضیحاتی ارائه دهیم. در نظر داشته باشید ثبتهای ارائه شده در این مقاله، در خصوص حسابهای پرداختنی تجاری میباشد (حساب های پرداختنی تجاری مرتبط با فعالیت اصلی شرکت می باشد) و همچنین این اطلاعات با توجه به مقاله “ثبت حسابداری اسناد دریافتنی” تهیه شده تا قابلیت مقایسه ثبتها در دفاتر دو طرف معامله وجود داشته باشد. در این مثال شرکت آلفا خریدار و شرکت بتا فروشنده می باشد. در ادامه مطلب با ما همراه باشید:
اول – خرید نسیه کالا (خدمات) به مبلغ 100/000/000 ریال از شرکت بتا در تاریخ 1395/01/16:
در این مرحله در سند تاریخ 1395/01/16 ثبت زیر انجام میشود:
حساب موجودی مواد و کالا/موجودی کالا 100/000/000
حسابها و اسناد پرداختنی – حسابهای پرداختنی تجاری – شرکت بتا 100/000/000
نکته: با توجه به فعالیت اصلی شرکت رویداد فوق در حسابهای پرداختنی تجاری ثبت شد.
مرحله دوم – پرداخت طلب شرکت بتا طی وجه نقد و چک در تاریخ 1395/01/19:
در این مرحله شرکت آلفا مبلغ 30/000/000 ریال به حساب بانکی فروشنده واریز کرده و مبلغ 70/000/000 ریال طی دو فقره چک مدت دار به مبلغ 30/000/000 ریال به تاریخ 1395/01/25 و 40/000/000 ریال به تاریخ 1395/02/06 به صندوقدار شرکت بتا ارائه داده است (پرداخت و صدور چک از حساب بانک صادرات خریدار انجام شده است). در سند تاریخ 1395/01/19 ثبتهای زیر انجام میشود:
حسابها و اسناد پرداختنی – حسابهای پرداختنی تجاری – شرکت بتا 100/000/000
موجودی نقد و بانک – موجودی بانکها – بانک صادرات 30/000/000
حسابها و اسناد پرداختنی – اسناد پرداختنی – بانک صادرات 30/000/000
حسابها و اسناد پرداختنی – اسناد پرداختنی – بانک صادرات 40/000/000
مرحله سوم – برداشت وجه چک یا برگشت:
شرکت آلفا باید در زمان سررسید چک های پرداختی (1395/01/25 و 1395/02/06)، برداشت از حساب بانکی خود را مطابق سند زیر ثبت نماید:
حسابها و اسناد پرداختنی – اسناد پرداختنی – بانک صادرات 30/000/000
موجودی نقد و بانک – موجودی بانکها – بانک صادرات 30/000/000
اما چک 40/000/000 ریالی پرداختی به شرکت بتا به دلیل نداشتن موجودی در تاریخ 1395/02/06 برگشت خورده و به شرکت عودت میشود. ثبت لازم در این خصوص به شرح زیر میباشد:
حسابها و اسناد پرداختنی – اسناد پرداختنی – بانک صادرات 40/000/000
حسابها و اسناد پرداختنی – حسابهای پرداختنی تجاری – شرکت بتا 40/000/000
نکته: در ثبت فوق مجددا شرکت بتا به دلیل برگشت چک از شرکت آلفا طلب کار میشود.
مرحله چهارم – رویدادهای مرتبط با چک برگشتی:
در صورت برگشت چک ممکن است یکی از حالتهای زیر روی دهد:
حالت اول – شرکت آلفا چک برگشتی را از شرکت آلفا تحویل گرفته و به ازای آن چک جایگزین از حساب بانکی دیگر و یا همان حساب بانکی صادر و به شرکت بتا ارائه می دهد که در این حالت ثبت زیر انجام می شود:
حسابها و اسناد پرداختنی – حسابهای پرداختنی تجاری – شرکت بتا 40/000/000
حسابها و اسناد پرداختنی – اسناد پرداختنی – بانک ملت 40/000/000
در زمان سررسید چک جایگزین مجددا سند زیر صادر می شود:
حسابها و اسناد پرداختنی – اسناد پرداختنی – بانک ملت 40/000/000
موجودی نقد و بانک – موجودی بانکها – بانک ملت 40/000/000
حالت دوم – چک برگشتی بدون عودت به شرکت آلفا، تامین وجه شده و مجددا شرکت بتا نسبت به وصول آن اقدام میکند. در این حالت ثبت برداشت چک مطابق ثبت زیر انجام می شود:
حسابها و اسناد پرداختنی – اسناد پرداختنی – بانک صادرات 40/000/000
موجودی نقد و بانک – موجودی بانکها – بانک صادرات 40/000/000