سنوات خدمت چیست و چگونه محاسبه می‎شود؟

ســنوات خدمت یا مزایای پایان کار:

پیش از توضیح روش محاسبه ، ابتدا باید بدانیم منظور از سنوات خدمت چیست؟

سنوات خدمت که به آن مزایای پایان کار، مزایای پایان خدمت، حق سنوات و سنوات نیز  گفته می‎شود مبلغی است که با خاتمه یا فسخ قرارداد کار به کارگر تعلق میگیرد. این مبلغ به موجب ماده 21 قانون کار و مصوبه 1387/08/25 مجمع تشخیص مصلحت نظام به کارگران با قرارداد غیرموقت یا موقت یا کار معین به عنوان مزایای پایان کار تعلق می‎گیرد و توسط کارفرما پرداخت می‎شود.

قرارداد کار در شرایط زیر خاتمه یافته تلقی می شود و کارفرما باید بر اساس قانون نسبت به پرداخت سنوات اقدام نماید:

• استعفای کارگر
• بازنشستگی
• فوت بیمه شده
• از کارافتادگی کلی
• انقضای مدت قرارداد کار با مدت موقت و عدم تمدید قرارداد
• پایان کار در قراردادهای معین
• فسخ قرارداد مطابق متن قرارداد
• اخراج موجه شخص
• کاهش تولید یا تغییر ساختاری در واحد اقتصادی مطابق ماده 9 قانون تنظیم بخشی از مقررات تسهیل و نوسازی صنایع کشور

میزان سنوات خدمت:

میزان سنوات برای هر یک سال سابقه شخص،  معادل یک ماه آخرین مزد ثابت یا مزد مبنای موضوع ماده 36 قانون کار است. به افرادی که کمتر از یک سال کارکرد داشته باشند هم سنوات خدمت به نسبت مدت کارکرد تعلق می گیرد.

نکته: بابت محاسبه مواردی مانند سنوات خدمت، عیدی و … از مزد ثابت 30 روزه استفاده می‎شود.

برای محاسبه سنوات یک نفر باید از مزد ثابت یا مزد مبنا استفاده کنیم.

در برخی موارد سنوات خدمت معادل 2 ماه مزد ثابت فرد می باشد.

مزد ثابت یا مزد مبنا چیست؟

مزد ثابت یا مزد مبنا بر اساس ماده 36 قانون کار عبارت است از: مجموع مزد شغل و مزایای ثابت پرداختی به تبع شغل. سایر شرایط بر اساس تبصره های ماده مذکور به این شرح می باشد:

تبصره 1– در کارگاه هایی که دارای طرح طبقه بندی و ارزیابی مشاغل نیستند منظور از مزایای ثابت پرداختی به تبع شغل ، مزایایی است که بر حسب ماهیت شغل یا محیط کار و برای ترمیم مزد در ساعات عادی کار پرداخت می گردد . از قبیل مزایای سختی کار ، مزایای سرپرستی ، فوق العاده شغل و غیره .

تبصره 2– در کارگاه هایی که طرح طبق بندی مشاغل به مرحله اجرا درآمده است مزد گروه و پایه ، مزد مبنا را تشکیل می دهد .

تبصره 3– مزایای رفاهی و انگیزه ای از قبیل کمک هزینه مسکن ، خواربار و کمک عایله مندی ، پاداش افزایش تولید و سود سالانه جزو مزد ثابت و مزد مبنا محسوب نمی شود .

اطلاعات کامل درباره حقوق و مزایا را می توانید از اینجا مطالعه کنید

روش محاسبه سنوات خدمت:

بر اساس موارد گفته شده، برای محاسبه سنوات خدمت باید موارد زیر مشخص شود:

• مبلغ مزد ثابت یا مزد مبنای شخص
• مدت کارکرد
• نوع خاتمه قرارداد کار جهت تعیین اینکه سنوات خدمت به مدت یک ماه به برای هر سال کارکرد تعلق می گیرد یا دو ماه؟

مثال:

مثال: آقای پیروز صادقی از ابتدای سال 1395 در شرکت آلفا استخدام شده است. قرارداد نامبرده یک ساله می باشد. اطلاعات حقوق نامبرده مطابق مفاد قرارداد بابت 30 روز به شرح زیر می باشد:

الف- مزد ثابت 24/000/000  ریال بوده که از ابتدای مهر ماه به 30/000/000 ریال افزایش یافته است.

ب-  حق خواربار معادل 1/100/000 ریال

پ-حق مسکن در 6 ماهه اول سال 200/000 ریال بوده که بر اساس مصوبه جدید از مهر ماه به مبلغ 400/000 ریال افزایش یافته است.

بر اساس اطلاعات ذکر شده مبنای محاسبه سنوات آخرین حقوق ثابت شخص می باشد. بنابر این رقم قابل استفاده 25/000/000 ریال می باشد و ردیف دوم و سوم جهت محاسبه سنوات مورد استفاده قرار نمی گیرد.

با اطلاعات فوق قصد داریم سنوات خدمت آقای پیروز صادقی را در حالت های زیر محاسبه و ثبت کنیم:

حالت اول: نامبرده در پایان شهریور مطابق روال قانونی ترک کار داشته است:

چون ایشان به مدت 6 ماه در شرکت فعالیت داشته اند بنابراین سنوات خدمت وی بر اساس 6 ماه کارکرد محاسبه شود. روش محاسبه به شرح زیر می باشد:

                                       24/000/000 ÷ 12 = 2/000/000  سنوات یک ماه

2/000/000 × 6 = 12/000/000 سنوات خدمت 6 ماه

ثبت حسابداری:

هزینه سنوات خدمت                                                             12/000/000

سایر حسابهای پرداختنی / سنوات خدمت                                         12/000/000

حالت دوم: نامبرده در پایان آبان ماه مطابق روال قانونی ترک کار داشته است:

بر اساس قانون کار، آخرین حقوق شخص مبنای محاسبه قرار می‎گیرد و چون ایشان از مهر ماه افزایش حقوق داشته اند بنابراین مبنای محاسبه باید 30/000/000 ریال باشد:

30/000/000 ÷ 12 = 2/500/000  سنوات یک ماه

2/500/000 × 8 = 20/000/000 سنوات خدمت 8 ماه

ثبت حسابداری:

هزینه سنوات خدمت                                                         20/000/000

سایر حسابهای پرداختنی / سنوات خدمت                                       20/000/000

حالت سوم: نامبرده تا پایان قرارداد در شرکت مشغول به کار بوده است:

چون مدت کارکرد نامبرده 12 ماه بوده است مبلغ سنوات خدمت نامبرده دقیقا معادل یک ماه آخرین مزد ثابت می باشد.

ثبت حسابداری:

هزینه سنوات خدمت                                                      30/000/000

سایر حسابهای پرداختنی / سنوات خدمت                                   30/000/000

حالت چهارم: قرارداد نامبرده به مدت یک سال دیگر تمدید شده است و شخص تا پایان سال دوم در شرکت مشغول به کار بوده است. حقوق و مزایای ثابت نامبرده در سال دوم مبلغ 35/000/000 ریال بوده است.

در این حالت ابتدا باید سنوات خدمت در انتهای سال اول محاسبه و ثبت شود و در پایان سال دوم هم باید به نسبت کل مدت کارکرد (مدت دو سال) سنوات محاسبه و در سال دوم میزان سنوات تعلق گرفته ثبت شود.

ثبت پایان سال اول: به دلیل عدم پرداخت در حساب ذخیره سنوات ثبت می شود:

ثبت حسابداری در پایان سال اول:

هزینه سنوات خدمت                                                   ۳۰/۰۰۰/۰۰۰

ذخیره سنوات خدمت                                          ۳۰/۰۰۰/۰۰۰

در پایان سال دوم باید سنوات به مدت 2 سال کارکرد بر اساس آخرین حقوق محاسبه و ثبت شود و میزانی که در سال اول شناسایی شده از مبلغ به دست آمده در سال دوم کسر و باقیمانده ثبت شود:

35/000/000 × 2 = 70/000/000       سنوات خدمت دو سال

70/000/000 – 30/000/000 = 40/000/000 سنواتی که باید در سال دوم ثبت شود

ثبت حسابداری در پایان سال دوم:

هزینه سنوات خدمت                                                          40/000/000

سایر حسابهای پرداختنی / سنوات خدمت                                40/000/000

با صدور این ثبت هزینه سنوات و ذخیره آن بابت کارکرد در سال دوم شناسایی و ثبت می شود.